Groepsdynamica is een breed begrip, ik interpreteer dit als de dynamiek binnen de klas.

Voordat ik daarop in ga is het belangrijk om bewust te zijn van de verschillende groepen waar mensen aan deelnemen.

• Primaire groep (gezin, vrienden) - Secundaire groep (afdelingsteam, werkgroep, commissie)
• Formele groep  (klas) - Informele groep (na schooltijd)

De groepsdynamica is meer dan een optelsom van individuen. Een groep is een geheel met specifieke kernmerken. De groep bestaat uit 2 of meer personen. De groep is een organisatie met status en streeft hetzelfde doel na. Er is interactie tussen de groepsleden, zij beïnvloeden elkaar en zijn op elkaar betrokken. Ieder groepslid heeft een sociale rol in de groep en in iedere nieuwe groep ontstaan groepsnormen. Deze ontstaan in een bepaalde periode. Dit worden ook wel de verschillende groepsfases genoemd:

• Fase 1: Forming, orientatiefase, ca. 2 weken
• Fase 2: Storming, presentatie- of machtsfase, 2 w.
• Fase 3: Norming, affectiefase, ca. 2 weken
• Fase 4: Performing, prestatiefase, autonome groep, rest van het jaar
• (Fase 5: Termination, afsluitingsfase, alleen groep 8, ca. 2 weken)

In een groep zijn er naast de groepsnormen verschillende rollen voor de groepsleden:

• Taakrollen: leider, gezagsdrager, organisator, initiatief-nemer, tijdbewaker, informatiezoeker
• Sociaal-emotionele rollen: de sociaal werker, de volger, de joker, de helper, de aanmoediger, de appellant
• Disfunctionele rollen: het verlegen type, de ja-knikker, de waterval, de afdwaler, de zondebok, de allesweter

Er kan sprake zijn van een positieve of negatieve groep.
Bij een positieve groep is er een eensgezind groepdoel waarvoor iedereen zich verantwoordelijk voelt. Men heeft respect voor elkaars menig en karakterverschillen en de groepsleden werken met elkaar samen.

Bij een negatieve groep is en geen harmonie maar juist strijd om het groepsdoel. Niemand voelt zich verantwoordelijk en er is gebrek aan respect voor elkaar. In een negatieve groep kunnen rollen veranderen of ontbreken. De leider wordt dictator en er is geen sociaal werken/joker in de groep.